YAYINA HAZIRLADIĞIMIZ RUH RİSALESİ
ŞAMİL YAYINEVİ’NDEN NEŞREDİLDİ
Çeviriyazı, sadeleştirme ve açıklama yoluyla yayına hazırladığımız Merhum Giritli Sırrı Paşa’nın Rûh risalesi, Şamil Yayınevi’den neşredilmiştir. Yayınevinin kitapyurdu.com için hazırladığı tanıtım yazısı aşağıdaki gibidir:
“Ruh, Giritli Sırrı Paşa, Şamil Yayınları
“Bu âciz kul, ruh ve ölüm hakkındaki bazı muteber nakilleri toplamakla şu risâleyi yazmış ki din kardeşlerine yadigâr olsun.”
Anlaşılması en zor konulardan biri de ruhtur. Bunun için de âlimlere müracaat etmekten başka çare yoktur. Elinizdeki eser de bu cümleden olarak münevver bir âlimin eseridir.
Giridli Sırrı Paşa (1844 Girid-Kandiye-1895 İstanbul), Osmanlının son döneminin devlet adamlarındandır ve başta Tefsir olmak üzere Kelâm, Mantık, Dinler ve Mezhepler Tarihi, Dil ve Edebiyata dair birçok eserler de kaleme almış önemli bir Osmanlı münevveridir.
Giridli Sırrı Paşa, Rûh risalesini soru-cevap yani söyleşi tarzında kaleme almış; ruh ile ilgili eser telif eden âlim ve âriflerden yararlanarak yeni bir tarz ve üslupla son derece veciz bir risale yazmıştır. Onun eseri, geleneğimizde bu hususta yazılan eserlerin bir özeti gibidir.
Şamil Yayınevi’nin yayımladığı bu kitapta, eserin aslı ve çeviriyazısı karşılıklı olarak konmuştur. Böylece Osmanlı Türkçesini bilenler karşılaştırma yapabilecekler, yeni öğrenenler de takıldıkları yere bakabilme imkânı bulacaklardır.
Risaleyi yayına hazırlayan Haydar Murad HEPSEV, Sadeleştirme-Açıklama kısmında; Kuşeyri, İmam Gazali, Ragıb el-İsfahani, İbn Sina, Şehabeddin Sühreverdi, İmam Fahreddin Râzî, İmam Rabbani, Muhyiddin Arabi, ibn Kayyim el-Cevziyye, Şah Veliyyullah ed-Dihlevi, Abdülaziz ed-Debbağ, Mevlâna Halid Bağdadi, Şeyh Ali Behcet Efendi, Şeyh Abdülhakim Arvasi, Elmalılı Hamdi Yazır gibi büyük âlimlerin eserlerinden iktibaslar yaparak bu küçük ama yoğun eseri günümüz okurunun istifadesine sunmuştur.”
NOT: Kitabı https://www.kitapyurdu.com/yazar/haydar-murad-hepsev/237540.html linkinden temin edebilirsiniz.
Yayınevinin iletişim bilgileri şöyledir:
ŞAMİL YAYINEVİ
Tel: 0212 518 15 39
Tel: 0212 516 06 50
Gsm: 0536 767 85 95
Fax: 0212 516 06 51
***
Giridli Sırrı Paşa
XIX. yüzyıl Osmanlı devlet adamlarındandır, birçok vilâyetlerde mutasarrıflık ve valilik yapmıştır. Aynı zamanda başta Tefsir olmak üzere Kelâm, Mantık, Dinler ve Mezhepler Tarihi, Dil ve Edebiyata dair birçok eserler de kaleme almış önemli bir Osmanlı münevveridir. Gençliğinde İstanbul’a gelerek Arapça ve Farsça’yı iyice öğrenmiştir. Büyük âlim Ömer Nasuhi Bilmen onun ilmi yönüyle ilgili olarak “medrese tahsilini ikmal etmiş, kıymetli eserler vücuda getirmiş, âlim, edip, şair bir zattır … Kur’ân-ı Mübîn’in bazı sûrelerine metîn (kuvvetli) bir üslup ile Türkçe tefsir yazmıştır (Büyük Tefsir Tarihi, II, 761)” demektedir.
1844 yılında Girid-Kandiye’de doğdu. Asıl adı Selîm Sırrı’dır, babası Konya göçmenlerinden Helvacızâde Salih Tosun Efendi’dir. Daha çok Sırrî-i Giridî, Giridli Sırrı Paşa ve Selîm Sırrı Paşa diye tanınır. 1868 senesinde, vezir ve Hekimbaşılardan İsmail Paşa’nın şair ve bestekâr kızı Leyla Sâz Hanım’la evlenmiştir; dört çocukları olmuştur.
Kandiye mahkemesinde, 1860’ta, on altı yaşında kâtip olarak göreve başladı ve birçok değişik yerde bürokratik görevlerde bulunduktan sonra Karesi (Balıkesir) mutasarrıflığı, arkasından Trabzon (1879), Kastamonu (1880), yeniden Trabzon (1880), Ankara (1881) Sivas (1885), Diyarbekr (1885), Adana (1888) valiliklerinde bulundu. 1890 tarihinde vezir rütbesiyle Bağdat valiliği yaptı. Birinci derece Osmânî ve Mecîdî nişanları aldı. Bağdat valiliğininden sonra tekrar Diyarbekr (1890) valiliğine gelmiştir ve buradayken tedavi olmak için geldiği İstanbul’da uzun zamandır çektiği kalp hastalığından kurtulamayarak 52 yaşında vefat etmiştir (1895). Cağaloğu’nda II. Mahmûd Han türbesi bahçesinde defnedilmiştir.
Eserleri şunlardır: a) Tefsir: 1. Sırr-ı Kur’ân, 2. Ahsenü-l-kasas, 3. Sırr-ı Meryem, 4. Sırr-ı Furkân, 5. Sırr-ı İnsân, 6. Sırr-ı Tenzîl, 7. Tabakât ve Âdâb-ı Müfessirîn, 8. Rûh. b) Kelam, Mantık, Dinler ve Mezhepler Tarihi: 1. Şerh-i Akâid Tercümesi, 2. Rü’yetullah’a Dâir Risâle, 3. Nakdü-l-kelâm fî akâidi-l-İslâm, 4. Ârâ’ü-l-milel, 5. Mi’yârü-l-Makâl, 6. Nûrü-l-Hüdâ li-men istehdâ. c) Dil ve Edebiyat: 1. Galatât, 2. Mektûbât-ı Sırrı Paşa.
Geniş bilgi için bkz. TDV İslâm Ansiklopedisi (madde yazarı Cemal Kurnaz) 2009 İstanbul, c. 37, s. 127-129; https://islamansiklopedisi.org.tr/sirri-pasa